Giao Chỉ, San Jose.
Những người ra đi.
Tại
miền Nam vừa có tin ca sĩ Việt Dũng qua đời thì kế tiếp đến miền Bắc
Cali ký giả Cao Sơn cũng ra đi. Lẽ dĩ nhiên 2 con người khác biệt, 2
hoàn cảnh khác biệt và 2 sự nghiệp khác biệt nên không thể so sánh. Tuy
nhiên vẫn có 1 vài điểm tương đồng. Cả 2 anh đều được biết rằng sẽ ra đi
bất cứ lúc nào. Định mệnh đã xác nhận ngày tháng đo bằng gang tấc. Cả 2
đều được bà con anh em địa phương biết đến. Và cả hai chưa được đăng
báo ghi rằng hưởng thọ ở tuổi cao niên. Một người ngoài 60 và một anh
mới trên 50. Dường như toàn thể hải ngoại đều nhắc nhở đến nghệ sĩ đấu
tranh Việt Dzũng. Ở vùng San Jose khiêm tốn, tôi
chỉ
viết đôi hàng về Cao Sơn. Hãy nói về chuyện ra đi. Hôm trước Việt Dzũng
chết ở miền Nam. Hôm sau, anh chị em báo chí Bắc Cali đến nhà thăm Cao
Sơn. Ông nhà báo Tin Việt News vẫn còn mạnh mẽ phán rằng:"Tội nghiệp,
tuổi Dzũng còn quá trẻ.". Sáng chủ nhật, đến lượt Cao Sơn lên đường theo
Việt Dzũng. Tội nghiệp, tuổi cũng chưa già.
Con người chẳng hề thấy niềm vui.
Sống
ở San Jose trong làng truyền thông, trong giới thương mại, trong sinh
hoạt cộng đồng, chẳng ai là không biết Cao Sơn. Gặp mặt là ồn áo, ca
cẩm, phàn nàn và dung mạo luôn luôn khó khăn. Có thể chắc chắn rằng
trong làng báo chí hải ngoại không ai vất vả hơn Cao Sơn. Vừa viết báo,
vừa bỏ báo thiếu gì chủ báo làm cả hai nghề. Vừa quản lý, vừa thu tiền,
thiếu gì chủ nhiệm kiêm cả hai việc. Vừa lấy tin vừa gây lộn, thiếu gì
ký giả đóng cả hai vai. Vừa chụp hình, vừa chạy bàn, thiếu gì nhiếp ảnh
gia bao cả 2 chức vụ. Riêng Cao Sơn làm cả tám nghề. Tuy nhiên anh chàng
lại có tinh thần của anh hùng
Lương Sơn Bạc. Chơi toàn bài võ anh em. Đã là hảo hán, đã là anh em thì
phải chơi hết mình với anh em. Chẳng phải là thời kỳ bây giờ ở ngoài
hải ngoại. Ngay trong nước ngày xưa, Cao Sơn đã chơi trò chính chị,
chính em. Đấu tranh bên trong bên ngoài. Giang hồ từ Pleiku xuống
Saigon. Để rồi dù chẳng phải là chiến binh, chẳng phải là chính trị gia,
cậu Nguyễn văn Tấn cũng bị cộng sản cho vào tù cùng với các can phạm
lừng danh Saigon. Cao Sơn Nguyễn văn Tấn tự Tấn Mốc hân hạnh mang tội
biệt kích văn nghệ để vào nằm Chí Hòa với Hoàng Hải Thủy, Trần Dạ Từ,
Doãn Quốc Sỹ, Thanh Thương Hoàng . . .
Trước
khi vào tù, thời VNCH, Cao Sơn đã là 1 tay nổi danh vì hết lòng với anh
em. Đến khi vào tù, tinh thần huynh đệ vẫn tiếp tục. Vì vậy tội tình
chẳng ra sao mà cậu Tấn Mốc cũng đã bóc cả chục cuốn lịch. Ai sao ta
vậy. Tấn Mốc là hỗn danh anh em đã đặt ra cho Cao Sơn từ thời còn làm
báo ở Sài Gòn.
Khi
ra đến hải ngoại, tính tình nóng nẩy bộp chộp, ngôn ngữ thẳng thừng đã
tiếp tục gây nhiều sóng gió. Đám người ghét bỏ không hề biết rõ đầu đuôi
lại còn có lần chụp mũ Cao Sơn là cộng sản.
Cao Sơn và Tin Việt.
Đối
với làng báo San Jose, báo Tin Việt của Cao Sơn là tờ báo ra sau, tờ
báo đàn em so với các tờ báo khác có trên 30 tuổi thọ. Tuy nhiên nhờ Cao
Sơn tả xung hữu đột nên tờ báo vẫn còn sống. Khi trồi, khi sụt. Trời
nắng , trời mưa. Đã nhiều lần báo chết cả tháng, rồi sống lại. Thiếu
tiền đóng cửa một tuần là chuyện thường. Cãi cọ vốn là chuyện dài thường
trực. Có lần, cũng tại Paloma ông Tin Việt News tranh cãi với Huỳnh
Lương Thiện, Mõ San Fran. Thiện lớn tiếng nói rằng: Cao Sơn, anh tưởng
anh ngon? Anh có biết ai đẻ ra Tin Việt News không. Chính Huỳnh Lương
Thiện đây này. Cao Sơn không chịu thua. Mặt nghênh lên phán rằng: Đẻ mà
không
nuôi được còn khoe nỗi gì. Tiếp
theo ông chủ biên, ông ký giả, ông chụp hình, tức là Cao Sơn vừa ôm báo
vừa đeo máy hình. Vừa bỏbáo vừa loan tin để nuôi Tin Việt gần 18 năm
qua. Cao Sơn không làm TV, không làm radio, nhưng anh chàng tự mình luôn
luôn là 1 đài TV và radio lưu động. Tin hiếu hỷ trong cộng đồng, Cao
Sơn luôn luôn biết trước. Dù tin vui hay buồn. Việc thông báo rất ồn
ào." -Tướng Đạm chết hồi khuya. Ông Nguyễn Bá Cẩn vào nhà thương chắc
không qua khỏi. Bên hội IRCC niên trưởng có chia buồn 1 trang không? Kỳ
này bên hàng Vàng và bên ái ữu cùng tổ chức 1 ngày, em đi 2 nơi chụp
hình, mệt muốn chết. Tưởng là viết tin đã mệt nên đi chụp hình cho khỏe
hơn. Nào ngờ
chụp hình layout cũng quá vất vả. Tưởng đi đòi tiền mà dễ à. Khó lắm."
Tuy vậy, trong các kỳ hội đoàn tổ chức gây quỹ từ thiện Cao Sơn thường là người đạt thành tích vận động cao nhất.
Tháng trước, khi bệnh tình đến giai đoạn các ông bác sĩ lắc đầu cho về nhà nghỉ để chờ . . bệnh nhân Nguyễn văn Tấn quay ra uống thuốc Bắc. Gọi là vừa dưỡng bệnh vừa nuôi dưỡng niềm tin.
Anh
Chinh Nguyên của Lạc Việt tổ chức bửa tiệc thân hữu tại gia dành cho
Cao Sơn. Rõ ràng đây là ghi dấu chia tay lần cuối. Ai cũng biết là tiệc
dành cho người sắp ra đi. Cao Sơn có dịp tâm sự về cuộc đời. Nhớ về thuở
xa xưa còn làm báo ở Saigon. Rồi anh em góp lời, góp rượu. Ông Chu Tấn
rất trịnh trọng cho biết mấy năm trước có lần không biết rõ đã chống đối
Cao Sơn quyết liệt. Bây giờ đã hiểu rõ và xin có lời cáo lỗi.
Thực
ra, ai cũng biết. Dù sơn cao hay núi thấp người quen biết Cao Sơn ai
cũng biết tính nết anh em. Đã đến giai đoạn còi tầu kéo đủ ba lần thì
mọi sự miễn chấp hết. Khi tửu hậu trà dư ai cũng có lúc nhận xét thiên
hạ sai lầm. Nhận xét chính mình cũng sai lầm. Chỉ không có dịp xin lỗi
nhau mà thôi. Nói ra lời, viết ra chữ phê phán anh em, quả thực là tai
vạ. Chúng ta ai cũng vậy. Cao Sơn cũng vậy. Vì thế nên chủ
báo Tin Việt News, dù ghi rõ là tờ báo trung thực nhất thiên hạ, cũng
đã nhiều phen ra hầu tòa.
Cãi nhau lần cuối.
Hầu
tòa thì chỉ có năm bẩy lần, nhưng cãi cọ thì cả trăm lần. Hôm văn nghệ
gây quỹ cho Phi luật tân tôi đến tham dự. Được biết khai mạc buổi trưa
khá đông đào. Nhưng lúc tôi đến nơi thì chợ đã về chiều. Trời gió lạnh,
phía trước sân khấu hơn 200 ghế xếp hoàn toàn không có người ngồi. Ban
tổ chức đông đảo đứng nấp phía sau khán đài. Khán giả cũng núp gió phía
sau. Ca sĩ Đồng Thảo được long trọng giới thiệu đã bình tĩnh cất tiếng.
Cô ngó lên trời mà hát. Rồi ngó sang 2 bên. Chúng tôi giơ tay cho cô ca
sĩ biết là gió lạnh quá, bác đứng phía trong này, cháu cứ hát
đi.
Cô
ca sĩ tiếp tục gửi lời ca về Phi Luật Tân. Nghe hết bài ca, chúng tôi
bước vào quán cà phê Paloma. Cô Trương gia Vy mệt mỏi ngồi 1 góc. Cô
Thái Hà vừa xong nhiệm vụ MC cũng ngồi một bên. Cao Sơn từ ngoài bước
vào tiếp tục la lối om sòm: "Thế có chết không. Thằng lính này chạy tới
chạy lui. Người ủng hộ mang check 10 ngàn đến mà tổ chức không có người
giới thiệu để nhận. Làm ăn thế này có chết không. Ai làm chương trình.
Ai là tổchức mà không có mặt để nhận. Toàn là các quan không. Chỉ vẽ ra
mà không làm. Để thằng lính sắp chết này phải chạy." Cô Vy cố tránh cơn
tức giận của Cao Sơn nên nói rằng: "Chị đâu có biết giờ
nào
ai đến cho tiền."
Nhà
tôi bèn chuyển đề tài. Thôi, để mời ban tổ chức vào trong kia ăn cháo
vịt cho lại sức. Chợt bên sân khấu có người gọi cô Vy ra nhận check. Vy
khó khăn chậm chạp lết ra. Chúng tôi và cô Thái Hà dẫn Cao Sơn vào quán
Thanh Đa. Cao Sơn nói với nhà tôi bây giờ em chẳng còn sợ Cô-lết-tê rôn
gì cả. Kiêng cữ bao nhiêu năm cũng thế thôi. Chị cho em 1 tô cháo nhỏ
với toàn da. Em cứu lụt kỳ này là kỳ chót.
Cao Sơn ăn hết nửa tô cháo vịt với toàn da. Có thể là bữa cháo cuối cùng.
Chủ
nhật vừa qua, ban tổ chức cứu lụt báo cáo tổng kết gần được 100 ngàn Mỹ
kim. Có mấy người khác đi ăn nhà hàng ngồi xa xa lắng nghe kết quả đã
đến góp tổng cộng thêm được 60 đồng.
Lê
văn Hải loan báo kết quả khả quan nhưng có người thầm nhỏ lệ. Không có
mặt hai thành viên quan trọng của ban tổ chức. Cao Sơn Tin Việt News mới
mất sáng nay. Chủ biên Việt Tribune Trương gia Vy không đến được vì cô
đang ở bên cạnh tang gia. Anh Nguyễn văn Tấn ra đi để lại người vợ cô
đơn trẻ trung và 1 con gái duy nhất rất xuất sắc. Nhà tôi vẫn nói là sao
trông Cao Sơn lề mề vất vả thế mà có cô vợ trẻ trung nhẹ nhõm như nữ
sinh Sài Gòn. Duyên số mà em, tôi trả lời. Nhà này còn có cô con gái học
hành xuất sắc lắm. Đó là hạnh phúc Cao Sơn để lại sau một đời báo chí
vô cùng vất vả.
Bây
giờ anh ký giả ồn ào nhất San Jose mới thực sự nằm yên nghỉ. Sau khi
cẩn thận viết di chúc để lại cho anh em. Chỉ dẫn công việc ma chay đâu
ra đấy. Nhưng không biết chàng chỉ định ai chụp hình, ai viết tin. Cũng chẳng ai biết tương lai Tin Việt News sẽ ra sao. Vĩnh biệt Cao Sơn, rồi đây
nhớ mãi không quên...
